Straszyki a patyczaki 




Patyczaki
Patyczaki (Phasmodea) to owady, których naturalnym środowiskiem są lasy tropikalne i subtropikalne. Jak wszystkie straszyki, charakteryzują się one specyficznym wyglądem, ich ciała przypominają gałązki, czasem suche patyki (zielone, słomkowe, brązowe). Poniższy opis patyczaków oparty będzie na gatunku PSG 1, czyli na patyczaku indyjskim

Hodowla
Hodowla patyczaków indyjskich niczym nie odbiega od hodowli innych straszyków. Żywią się praktycznie tym samym, potrzebują podobnego terrarium, podobnie się rozmnażają. Są jednak pewne różnice, które postaram się przedstawić.

Warunki
Patyczaki najbardziej aktywne są nocą lub wtedy, gdy zgasisz lub przytłumisz otaczające je światło. Nie lubią go i kiedy tylko zrobi się ciemno, owady wybierają się na żer. Niestety nie licz raczej na to, że zobaczysz swojego patyczaka za dnia, jak z apetytem wcina zielony listek jakiejś smacznej roślinki. Lubią wilgoć, choć nie taką, jak straszyki. Warto też wspomnieć, że straszyki (np. PSG 173) uwielbiają światło i dużą wilgotność. Łatwo wytworzyć tego rodzaju klimat, kiedy szklane terrarium przykryjemy szybą (oczywiście trzeba zostawić szpary, przez które do środka będzie wpadało powietrze). Regularnie zraszana ziemia i rośliny wewnątrz, wytworzą wystarczająco wilgoci dla potrzeb straszyków. Uwaga na pleśń, która w takich warunkach może się pojawić.

Poruszanie
Kiedy obserwujesz straszyki, poruszają się one powoli, jakby wszystko wokół poznawały i oglądały, z wielką rozwagą i dumą spacerują po ręku, po stole, czy po ściankach swego terrarium. Tymczasem patyczaki, jeśli obudzisz je z drzemki, w której trwają cały dzień, zareagują na dwa sposoby: albo przeobrażą się w nieruchomą gałązkę, albo zaczną się ruszać. Kiedy jednak chcieliśmy nakręcić film o tym, jak patyczak chodzi, nie udało się. Biegają tak prędko, że kiedy nasze trzy wyszły z terrarium i rozlazły się po stole, trudno było je połapać i okiełznać ich szybkie łapki. Zaobserwowaliśmy, że im patyczaki są młodsze i mniejsze, tym szybciej się poruszają.

Obrona
Przestraszony patyczak przybiera postać gałązki, potrafi nawet, wzięty do ręki, czy potrącony, spaść na ziemię i nie poruszać się tak długo, aż uzna, że niebezpieczeństwo minęło. Straszyki natomiast, poza tym, że posiadają ciało z dwoma rzędami krótkich kolców (twardych i ostrych), podrażnione lub zdenerwowane, wydzielają zapach przypominający spaleniznę.

Taniec
Reakcje obronne służą przetrwaniu w przyrodzie. Łatwo zauważyć (w dzień), że patyczaki, które siedzą na gałązkach, czy suficie swojego mieszkania, czuwają, by w porę dostrzec niebezpieczeństwo. Jeśli podejdziesz do terrarium, włączysz w jego pobliżu telewizor, czy muzykę, patyczaki zaczynają się kołysać. Wygląda to przekomicznie (możesz to zobaczyć w dziale filmy, film p2.avi, 7,05 mb), zupełnie jakby tańczyły, kołyszą się z boku na bok, niejako przestępują z łapki na łapkę. Zaczynają od mocnego kołysania, stopniowo je zmniejszając, aż na końcu tylko lekko drżą. Dzieje się tak, gdyż patyczaki wyczuwają drgania i biorąc je za nadchodzące ewentualne zagrożenie, udają kołyszące się na wietrze gałązki. Straszyki tego nie robią.

Ciało
Jak wspomniałam, ciało straszyków uzbrojone jest w kolce. Patyczaki kolców nie posiadają. Jak widać na załączonych obok fotografiach, ich ciało jest gładkie, czasami nakrapiane, zielone lub słomianożółte. Bardzo charakterystyczną cechą dorosłego patyczaka indyjskiego jest czerwone zabarwienie nasady jego przednich łapek.

Rozmnażanie
Patyczaki rozmnażają się bardzo łatwo i szybko. Ponieważ większość osobników to samiczki (samce wykluwają się raz na kilka pokoleń), rozmnażanie przebiega partenogenetycznie. Partenogeneza (dzieworództwo) to rozmnażanie z niezapłodnionego jaja. Osobnik potomny jest kopią dorosłego. Więcej o partenogenezie przeczytasz tutaj. Samce są mniejsze od samic i żyją krócej. Samiczka składa dużo małych, wielkości ziarenek maku, jajeczek, z których po kilku miesiącach (3-7) wylęgają się młode. Rozmnażanie straszyka kolczastego przebiega trochę inaczej, gdyż owady te rozmnażają się również płciowo. Dość wyraźny jest u nich dymorfizm płciowy: samiczka jest większa i grubsza, ma regularne paski na ciele, samiec jest mniejszy i chudszy, mniej aktywny i ma jeden wyraźny czarny pas na grzbiecie. Po kopulacji samiczka składa jaja i reszta przebiega tak, jak u patyczaków. Więcej o hodowli znajdziesz w dziale hodowla.